Wydział oferuje wyjątkowy program badania historii porównawczej, transnarodowej i globalnej. Projekty realizowane w HEC dotyczą przede wszystkim czterech obszarów badawczych: 1) procesy gospodarcze, polityczne, społeczne i kulturowe, które ukształtowały współczesną Europę, 2) historia idei oraz historia nauki, 3) kształtowanie się społeczeństw, relacji władzy i historia ideologii oraz 4) historia imperialna, kolonialna i globalna. Na drugim i trzecim roku studiów doktoranci spędzają kilka miesięcy na kwerendach archiwalnych w krajach, których dotyczą ich projekty. Sam proces pisania pracy doktorskiej rozpoczyna się jednak już na pierwszym roku, kiedy to studenci zobligowani są do napisania wstępu i wybranego studium przypadku. W kolejnych latach ocenie podlegają poszczególne rozdziały, dzięki czemu zdecydowana większość osób pomyślnie kończy studia pod koniec czwartego roku.

Najważniejsza sprawa to przedstawienie tematu w taki sposób, by zainteresował nie tylko specjalistów z danej dziedziny, ale też badaczy nie zajmujących się np. historią Europy Środkowo-Wschodniej lub nie mających wiedzy na temat np. historii komunizmu. Chodzi o to, by przekonać odbiorców, że pisanie doktoratu na Twój konkretny temat ma sens. Pracując nad aplikacją warto zadać sobie samemu brutalne pytanie so what? Lub pytanie, które często pojawia się w trakcie rozmowy kwalifikacyjnej: why does it matter? Warto wskazać w expose w jaki sposób Twój temat wiąże się z wątkami i pytaniami ogólniejszej natury (tj. takie, które nie odnoszą się wyłącznie do regionu i okresu, których dotyczy Twój projekt badawczy) lub wykazać aktualność tematu do dziś (np. długi cień przeszłości). Strategie są różne, ale mając lokalny projekt, lepiej jednak myśleć globalnie. Unikaj podpierania się argumentem luki badawczej – to jest ostatnia deska ratunku. Znaczenie lepiej eksponować, iż doda się do istniejącej już literatury, ‘nadbuduje’ ją.

Druga kluczowa sprawa to research question – od skutecznego przedstawienia pytania badawczego zależy powodzenie Twojej aplikacji. Pytanie badawcze musi być sformułowane możliwie jasno i logicznie. W trakcie rozmowy kwalifikacyjnej pada często prośba o sformułowanie pytania badawczego w jednym zdaniu. Dlatego lepiej zainwestować czas w przygotowanie bardzo dobrego expose niż improwizować z niewiadomym skutkiem przed jury. Najlepiej sprawdzają się pytania zaczynające się od why; mniej atrakcyjne, choć też dobre, są pytania zaczynające się od how.

Zdecydowanie warto zapoznać się z tym jacy profesorowie są na EUI i czym się zajmują. Jeśli nie będzie nikogo kto będzie chętny wziąć Cię jako swojego doktoranta, jest mała szansa na przyjęcie. Z tego względu nawet najciekawsze tematy z historii średniowiecza mają zdecydowanie mniejszą siłę przebicia. Te same zasady – jasność, klarowność, logika – powinny przyświecać piszącemu abstrakt. W razie wątpliwości (lub z braku czasu) czytający aplikacje koncentrują się właśnie na tym krótkim tekście. Przygotowując dokumenty warto poczytać abstrakty pisanych po angielsku prac doktorskich, by zaznajomić się z ich poetyką. Tytuł projektu musi skutecznie informować o tym, czego dotyczy Twój projekt (co, gdzie, kiedy). Lepiej unikać „modnych” i „ogranych” fraz typu contested, to go beyond, reconsidered, rethinking. Często dobrze sprawdza się metoda: możliwie ogólna i atrakcyjna pierwsza część tytułu & czasowe i regionalne doprecyzowanie w drugiej frazie.

I ostatnia sprawa: bibliografia. Lista literatury musi pokazać, że nieźle orientujesz się w materii, tj. powinny się na niej znaleźć i nazwiska klasyków i najnowsze wydawnictwa. Warto przyjrzeć się listom publikacji pracujących na EUI profesorów i – jeśli ich prace dotyczą Twojej dziedziny – uwzględnić je w bibliografii (oraz oczywiście doczytać przed rozmową kwalifikacyjną). Nie zapomnij, że adresujesz Twój projekt badawczy do odbiorców anglojęzycznych. To oznacza, że literatura przedmiotu w językach „egzotycznych”, np. polskim, powinna się oczywiście znaleźć w bibliografii, jeśli jest to merytorycznie uzasadnione, ale braki ważnych tekstów opublikowanych po angielsku będą działały na Twoją niekorzyść; może to także poddać w wątpliwość Twoją zdolność do studiowania po angielsku. Jeśli znasz języki obce inne niż angielski, zadbaj o to, aby na liście literatury znalazł się chociaż jeden tytuł w danym języku. (nie wydaje mi się żeby rzeczywiście tak było, ważne natomiast żeby zachować jednolitość stylu).

Masz ok. 10 minut na przedstawienie Twojego tematu, po Twojej prezentacji pojawi się runda pytań. Optymalnie jest wykorzystać swoje 10 minut na mówienie bez korzystania z pomocy laptopa czy notatek – to sprawia dużo lepsze wrażenie. Najlepiej przedstawić na początku w kilku zdaniach plan wypowiedzi. Staraj się nie przekroczyć 10 minut. Drobiazg, ale często o nim zapominamy: pamiętaj o utrzymywaniu kontaktu wzrokowego ze wszystkimi członkami komisji, a nie tylko profesorem siedzącym naprzeciw. Potencjalne pytania na rozmowie:

• Why does it matter to explore…. ?
• Could you rephrase your research question in one sentence?
• How do you situate your project within the field?
• To which scholarly debates does your project contribute?

No i oczywiście: Why have you decided to apply for a grant at the EUI?

Jeśli realizacja Twojego projektu wymaga znajomości innych języków obcych niż angielski lub jeśli w CV chwalisz się wielojęzycznością, możesz się liczyć z tym, że kilka pytań padnie w językach innych niż angielski. Jeśli realizacja Twojego projektu wymaga np. znajomości włoskiego, a znasz ten język np. na poziomie A2 – warto prewencyjnie wspomnieć o tym w prezentacji, deklarując wolę poprawy.

Pamiętaj, że na trudne pytanie możesz po prostu powiedzieć uczciwie, że (jeszcze!) nie wiesz, ale poszukujesz, czytasz i jesteś otwarty/a na sugestie. To zdecydowanie lepsze rozwiązanie niż zostanie nakrytym na tym, że tworzy się opowieści dziwnej treści.

Jeśli nie zrozumiałeś pytania od członka komisji (np. ze względu na akcent danego profesora) lub nie jesteś pewien, o co dokładnie w nim chodzi parafrazując je upewnij się czego dotyczyło, ewentualnie poproś o powtórzenie. Robi to lepsze wrażenie niż odpowiedź na pytanie inne niż to zadane. Na końcu komisja zapyta Cię czy masz pytania, które chciałbyś jej zadać. Warto przemyśleć je wcześniej, tj. dobrze zapoznać się ze strukturą studiów, profilami badawczymi profesorów, wyzwaniami stojącymi przed doktorantami historii na EUI, porozmawiać ze starszymi kolegami. Wykorzystaj możliwość zadania dwóch-trzech pytań do tego, by pokazać, że: 1) wiesz, na czym polega program studiów doktoranckich na EUI, 2) wiesz, co chcesz osiągnąć w kolejnych czterech kolejnych, 3) masz otwarty umysł i dużo ciekawości.

I tu obowiązuje zasada złotego środka: pokaż swoją wiedzę, ale nie wpadaj w pułapkę arogancji – jeśli członkowie komisji odniosą wrażenie, że sądzisz iż wszystko już wiesz, nie będą zainteresowani Twoją obecnością na EUI (liczy się ogólne wrażenie, które wywrzesz).

• Informacje o wydziale ze strony EUI
• informacje o profesorach
• informacje o rekrutacji i niezbędne formularze
• jak napisać projekt badawczy na HEC